Hôm thứ tư, 2 tháng 4, 2014,
hãng thông tấn AFP ghi một phóng sự vừa dí dỏm vừa cảm động, về 9 binh si thuỷ
quân lục chiến Philippines trên chiếc tàu cũ trấn thủ bải Cỏ Mây, nơi bị Trung
Quốc giành chủ quyền.
Bài báo kể chuyện các binh sĩ này đã phải chuẩn bị lưới và
thả lưới bắt cá ăn để chống đói, khi hai tàu dân sự của Manila tiếp tế cho họ
bị Trung Quốc chặn và đuổi đi hồi khoảng ngày 21 tháng trước. May sao sau đó
máy bay thả hàng tiếp tế, họ vui mừng thấy sẽ no bụng được vài tuần nữa. Rồi
đến 29 tháng 3, tàu tuần duyên Trung Quốc cũng ngăn chặn, cắt đường hải hành
của tàu hải quân Philippines, nhưng tàu Philippines đã lách qua khỏi tàu Trung
Quốc, đem hàng tiếp vận và một tiểu đội thuỷ quân lục chiến ra thay quân.
Công luận thế giới có nơi đặt câu
hỏi vì sao trước đây Trung Quốc không cản trở gì công tác tiếp vận của quân đội
Philippines
cho vị trí này, mà bây giờ lại cương quyết như vậy?
Câu chuyện cũng dễ hiểu, là vì
Trung Quốc vẫn giành chủ quyền bãi Cỏ Mây từ nhiều năm nay, nhưng đến nay Philippines
nhất quyết đưa sự việc ra Tòa án Luật biển của Liên Hiệp Quốc nên Bắc Kinh mới
cương quyết giành chiếm chủ quyền nơi này. Và Philippines đã làm một việc rất
hay, là đưa cả một phái đoàn đông đảo phóng viên quốc tế đi theo tàu tiếp liệu,
nên sự kiện được ghi nhận và phổ biến rất rộng rãi. Rồi hôm qua Hoa Kỳ đã lên
tiếng trách cứ Trung Quốc có hành động khiêu khích khi cho tàu tuần duyên ngăn
cản việc tiếp liệu đó.
Nhưng tại sao đến khi sự việc được
đưa ra tòa quốc tế thì Bắc Kinh mới tỏ thái độ quyết đoán như vậy?
Bãi Cỏ Mây cách Đá Vành Khăn 35km
phía đông nam. Đá Vành Khăn cách Palawan của Philippines 230 km, nhưng khu vực
này là nơi tranh chấp giữa Philippines, Việt Nam và Trung Quốc. Năm 1995 Trung
Quốc xây cất kiến trúc kiên cố ở Vành Khăn, nhất quyết giành chủ quyền nơi này
mặc dù Philippines và Việt Nam phản đối.
Vì vậy Trung Quốc dựa vào Vành Khăn, cũng giành chủ quyền ở bãi Cỏ Mây. Ai cũng
thấy đó là hành động cướp biển trắng trợn, không cách nào có thể
chứng minh bằng lịch sử và pháp lý quốc tế. Và ai cũng biết tất cả
các đảo ở Trường Sa đều đã được Việt Nam xác lập chủ quyền từ thời nhà Nguyễn,
có thể nói từ thời chúa Nguyễn ở miền Nam, và các quốc gia châu Á không nói gì
đến chủ quyền đó cho đến thời kỳ quốc gia Việt Nam bị chia cắt thành hai miền
nam bắc Việt Nam. Lúc ấy Đài Loan và Đông Nam Á mới thừa nước đục thả câu tranh
nhau nhảy vào Trường Sa, khi mà Trung Quốc còn chưa dám léo hánh tới nơi đó vì
hạm đội 7 Hoa Kỳ đang tung hoành khắp biển Đông.
Vì không thể tranh thắng về pháp lý
trước tòa Luật biển Liên Hiệp Quốc theo Công ước LHQ, là văn kiện mà Trung Quốc
có ký kết, nên Trung Quốc phải ỷ thế mạnh, giữ chặt chủ quyền bất hợp pháp đó
và nhất quyết ngăn chống hoạt động duy trì chủ quyền của các nước khác.
Theo tin không chính thức của hãng thông tấn Inter Press Service thì đầu năm
nay Trung Quốc đã xoa dịu Manila, đề nghị hai
bên cùng rút khỏi Scarborough và Cỏ Mây, thì
Trung Quốc sẽ mở rộng giao thương và đầu tư và hoãn áp đặt vùng nhận dạng phòng
không ở biển Đông. Nếu điều này đúng sự thật thì nó chứng tỏ Bắc Kinh rất ngại
việc bị kiện ra tòa Luật biển.
Hành động kiện Trung Quốc ra tòa
Luật biển Liên Hiệp Quốc có đem lại lợi ích gì cho chủ quyền của Philippines và
các nước khác ở những vùng tranh chấp với Trung Quốc không?
Các nước thành viên Công ước Luật
biển đều có quyền không tham dự phiên tòa và không chấp nhận phán quyết của Tòa
án Luật biển của Liên Hiệp Quốc. Như vậy có nghĩa là mọi pháp nhân đều có quyền
không chấp nhận cả tính cách bị can trước tòa quốc tế đó, cho nên không có gì
ràng buộc họ được về mặt pháp lý.
Nếu vậy vì sao Trung Quốc phải làm
ầm ĩ về việc Philippines
đưa họ ra tòa quốc tế?
Không bị ràng buộc pháp lý không có
nghĩa là không bị ảnh hưởng gì do động thái bị đưa ra tòa quốc tế. Ngay hành vi
phản đối nguyên đơn khi bị đưa ra tòa Luật biển cũng đã khiến quốc tế trông
thấy tính cách phi chính nghĩa của bị đơn trong trường hợp này. Trung
Quốc cũng thấy rõ phán quyết của tòa sẽ hoàn toàn bất lợi cho họ; đến lúc đó họ
sẽ phải phản đối, càng làm lộ rõ thế phi chính nghĩa. Vì vậy họ phải làm mọi cách
để chứng tỏ chủ quyền mà họ tự coi là đương nhiên ở những vùng tranh chấp ở
biển Đông. Bắc Kinh cũng đã chuẩn bị việc này từ khi thành lập huyện Tam Sa,
chọn thủ phủ là Hoàng Sa, bao gồm tất cả biển đảo từ Hải Nam tới cuối Trường
Sa, theo cái đường chín đoạn Lưỡi Bò mà họ tự ý vạch ra.
Philippines từng mời gọi Việt Nam
tham gia vụ kiện Trung Quốc về chủ quyền ở Trường Sa, tại sao Việt Nam không
đáp ứng, trong khi Manila có những hành động rất quyết liệt về vấn đề
này?
Trước hết Việt Nam đã xác lập chủ
quyền ở toàn thể quần đảo Trường Sa bao gồm đá Vành Khăn và bãi Cỏ Mây, nghĩa
là cũng mâu thuẫn cả với Philippines, nên không thể đứng cùng Philippines kiện
Trung Quốc. Thêm vào đó, Việt Nam
không giành chủ quyền ở Scarborough, nên không có tư cách gì đứng đơn cùng với Philippines. Ta
cũng biết Việt Nam từng nói với người dân trong nước là chính quyền ở váo
thế khó lòng mà đứng thẳng lên để phản đối hay chống đối quyết liệt đối với
Trung Quốc về vấn đề chủ quyền trong phạm vi biển Đông, lý do vì sao
thì tưởng không phải nhắc lại ở đây.
Có luồng dư luận cho rằng Trung
Quốc đã quan sát, theo dõi vụ Liên Bang Nga chiếm Crimea,
và sẽ lượng sức để thực hiện kế sách gọi là "bảo vệ người Hoa" giống
như người Nga "bảo vệ người Nga", để thôn tính lãnh thổ quanh châu Á.
Liệu điều đó có thể xảy ra không?
Hầu như sẽ không xảy ra với toàn
thể Đông Nam Á. Theo báo The Straits Times của Singapore, trước hết Trung Quốc
lo ngại Nga sẽ lấn đất ở Trung Á, khiến khu vực năng lượng đó sẽ mất ảnh hưởng
do Bắc Kinh dày công tạo dựng, và sau đó sẽ đe dọa cả biên cương phía bắc Trung
Quốc. Luận điểm thứ nhì nói rằng người Hoa ở rải rác khá đông trên thế giới, nhất
là ở Đông Nam Á, và sau tấm gương chiếm đất ở Georgia
và Crimea do Moscow
thực hiện, Đông Nam Á đang hết sức cảnh giác với những kiều dân Trung Hoa đó.
Một động thái đáng nghi ngờ nào của Bắc Kinh cũng sẽ đem lại bất lợi cho khối
Hoa kiều hải ngoại.
Tuy nhiên trong vùng Đông Nam Á nơi
đáng lo nhất là Việt Nam.
Xứ sở này hiện đã có rất đông người Hoa sinh sống hợp pháp và bất hợp pháp, và có
những khu vực gần như lãnh địa của Trung Quốc, nhân viên an ninh của chính
quyền Việt Nam cũng khó lòng ra vào tự do, nhất là ở những khu vực
trọng điểm chiến lược như Tây Nguyên, duyên hải miền Trung, và trung du,
thượng du miền Bắc. Một khi Trung Quốc thấy có đủ thời cơ để thực hiện kế sách
như ở Crimea, chính quyền Việt Nam, trong xu thế hiện nay, khó lòng
có thể phản ứng thích đáng và hữu hiệu.
Việt-Long, RFA
0 nhận xét:
Đăng nhận xét