Việt Nam bất lực chặn dân Trung Quốc làm việc bất hợp pháp

“Chuyên gia Trung Quốc” đang làm việc tại
Nhà máy xi măng Công Thanh, xã Tân Trường,
huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa. (Hình: Tuổi Trẻ)

Dân Trung Quốc vẫn đổ vào Việt Nam, tuy họ cư trú và làm việc bất hợp pháp nhưng chính quyền hoàn toàn bất lực. Thực trạng này kéo dài nhiều năm, càng lúc càng nghiêm trọng.

Giống như nhiều tờ báo khác, tờ Tuổi Trẻ lại vừa có một phóng sự cảnh báo về sự hiện diện của “lao động Trung Quốc” ở khắp mọi nơi. Luật pháp Việt Nam chỉ cho phép giới đầu tư và các doanh nghiệp đưa người ngoại quốc vào Việt Nam làm việc nếu họ có kinh nghiệm, khả năng chuyên môn trong lĩnh vực quản lý hoặc kỹ thuật. Người ngoại quốc muốn cư trú và làm việc tại Việt Nam phải có giấy phép.

Trên thực tế, các qui định pháp luật vừa kể không được áp dụng với người Trung Quốc. Đa số người Trung Quốc được các nhà thầu Trung Quốc đưa vào Việt Nam làm việc đều thuộc dạng “lao động phổ thông” (không có kinh nghiệm lẫn chuyên môn). Tất nhiên họ cũng không có giấy phép cư trú hay làm việc và bất chấp các cảnh báo liên tục trong nhiều năm qua, chính quyền các cấp vẫn làm ngơ.

Tờ Tuổi Trẻ dẫn một báo cáo của Sở Lao động – Thương binh – Xã hội Trà Vinh cho biết, có khoảng 900 người Trung Quốc đang làm việc tại Trung tâm Điện lực Duyên Hải, tọa lạc tại huyện Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh. Trong đó có khoảng 400 không có giấy phép cư trú và làm việc.

Hồi thượng tuần tháng này, Sở Lao động – Thương binh – Xã hội Trà Vinh ban hành một văn bản, yêu cầu từ giữa tháng 3, không cho những “lao động nước ngoài” không có giấy phép vào làm việc tại công trường xây dựng Trung tâm Điện lực Duyên Hải. Tuy nhiên yêu cầu này không được thực thi vì liền sau đó, chính quyền tỉnh Trà Vinh cho phép “gia hạn thời gian hoàn chỉnh hồ sơ xin cấp giấy phép cho những lao động người nước ngoài đang làm việc tại công trường đến ngày 15 tháng 5”.

Tình trạng “du di” cho người Trung Quốc, bất chấp luật pháp hiện hành không chỉ xảy ra ở Trà Vinh. Tại Thanh Hóa, một nhà thầu Trung Quốc đã đưa 163 người Trung Quốc đến làm việc tại Nhà máy ximăng Công Thanh. Trong số này, có tới 114 người Trung Quốc làm những công việc mà người Việt Nam dư sức đáp ứng nhưng họ không gặp bất kỳ trở ngại nào.

Tương tự, khi các nhà thầu Trung Quốc được chọn thực hiện dự án Formosa ở Khu kinh tế Vũng Áng, tọa lạc tại huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh, các nhà thầu này đã đưa hàng ngàn người Trung Quốc vào Việt Nam làm công việc của những “lao động phổ thông”. Khu Kinh tế Vũng Ánh hiện là nơi có 3,730 người Trung Quốc làm việc và hơn một nửa không hề có giấy phép. 

Làm ngơ, bất kể việc người Trung Quốc tràn sang Việt Nam cư trú, làm việc bất hợp pháp vi phạm các qui định hiện hành cũng là lý do hình thành “làng Trung Quốc” ở xã Vĩnh Tân, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận. Từ khi một nhà thầu Trung Quốc được chọn để thi công công trình Trung tâm Nhiệt điện Vĩnh Tân. Theo khai báo của nhà thầu, những người Trung Quốc đang làm việc cho họ đều là kỹ sư, chuyên gia. Song trên thực tế, các “kỹ sư”, “chuyên gia” này chỉ làm công việc của một… phụ hồ (khuân vác, đào đắp, trộn bê tông, lắp ráp giàn giáo,…). (G.Đ)