Thủ phạm: Phiến quân Ukraine
Gần 300 người dân vô tội bị cướp đi mạng sống một cách oan
uổng trong phút chốc, khi hỏa tiễn phòng không S-11 do Nga chế tạo bắn nổ tung chiếc
phi cơ dân dụng MH-17 của Malaysia trên bấu trời Đông Ukraine, hôm thứ năm 17
tháng 7 vừa qua. Vấn đề đang được tranh cãi sôi nổi là ai đã bắn hạ chiếc máy
bay vô tội đó.
Nhiều dữ kiện khách quan cho thấy phiến quân thân Nga ở Đông
Ukraine là thủ phạm bắn hạ chiếc máy bay bằng hỏa tiễn phòng không S-11 của
Nga, do Nga viện trợ. Và trong khi truyền thông Liên Bang Nga đua nhau nêu ra
nhiều kịch bản để chạy tội cho phiến quân ở Ukraine và đổ cho chính phủ Ukraine
là thủ phạm vụ giết người này, thì Tổng thống Putin đã không trực tiếp bác bỏ
sự quy trách cho phiến quân, cũng không buộc tội cho chính phủ Ukraine, mà chỉ
nói rằng "tai họa đã không xảy ra nếu Kiev không chấm dứt thỏa thuận ngưng
bắn với những người ly khai."
Thêm vào những dữ kiện nói trên, đáng chú ý trước hết là
không ai phủ nhận rằng vũ khí bắn hạ
máy bay là hỏa tiễn phòng không S-11 của
hệ thống BUK do Nga chế tạo. Kế tiếp, ít ai chối cãi được rằng hỏa tiễn xuất
phát từ khu vực do phiến quân Ukraine
kiểm soát. Truyền thông của Nga đưa ra những kịch bản nhiều khi khá nực cười,
điển hình là khi họ nói có nhân chứng nhìn thấy một phi cơ chiến đầu của Ukraine
bay phía sau chiếc máy bay MH-17! Ở cao độ gần 11 km làm sao có người thấy được
hình ảnh đó? Những yếu tố biện luận khác đã được Tổng thống, Ngoại trưởng Hoa
Kỳ và Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc đề cập tới, nói rằng chỉ có loại vũ khí
phòng không tối tân như dàn hỏa tiễn S-11 mới có thể bắn hạ phi cơ ở cao độ 11
ngàn mét, và vũ khí như vậy phải là do Nga giao cho phiến quân và huấn luyện
cách sử dụng.
Truyền thông Nga còn đưa ra kịch bản một nhân viên không lưu
người Tây Ban Nha ghi nhận có hai chiếc phản lực chiến đấu của Ukraine bay gần chiếc
Boeing của Malaysia trước khi phi cơ này biến mất trên màn hình radar.
Nhưng tài khoản @Spainbuca nói về việc này đã bị xóa bỏ hôm thứ năm. Cùng lúc,
chính phủ Kiev phổ biến đoạn twitter của chỉ huy phiến quân loan tin vừa bắn hạ
một máy bay của Ukraine, và bản ghi âm cuộc đối thoại của tình báo, than với
nhau rằng "Thật chết tiệt! Gần chắc 100% đó là phi cơ dân sự, và mảnh
vụn thân máy bay, xác người rơi tung tóe trên mặt đường."
Người Nga bắn hỏa tiễn? Không!
Nhưng có phải người Nga đã bấm nút phóng hỏa tiễn, hay phiến
quân Ukraine
làm việc đó?
Chính phủ Kiev thì có ý nói phải là chuyên viên của Nga mới
phóng được hỏa tiễn, nhưng Hoa Kỳ có vẻ không có quan điểm như vậy, mà khẳng định
là quân phiến loạn thân Nga đã làm điều đó; tuy nhiên Mỹ đã trách cứ người Nga
vì Moskva đã làm sai lời cam kết với phương Tây khi viện trợ quá nhiều vũ khí
tối tân cho phiến quân, cả xe bọc thép, xe tăng cùng với nhiều dàn hỏa tiễn
phòng không như vậy.
Suy luận bên ngoài những dữ kiện thực tế, người ta thấy
người Nga không có lợi ích gì khi bắn rơi một chiếc máy bay như thế, dù họ có tưởng
đó là của Ukraine.
Ngược
lại, trong những kịch bản như kể trên, truyền thông
Nga còn nói chính Ukraine
đã bắn hỏa tiễn S-11 vì tưởng đó là phi cơ chở Tổng thống Putin! Chuyện
này cũng vô lý, nếu suy luận trên khía cạnh lợi ích của kẻ phạm pháp.
Kiev không ngu dại gì mà đi hạ sát Tổng thống Liên Bang Nga
để có thể lãnh nhận những hậu quả giống như Afghanistan
và Al-Qaeda phải gánh chịu phản ứng của Mỹ sau khi Mỹ bị tấn công khủng
bố vào New York năm 2001.
Tóm lại phần đông công luận thế giới tin chắc thủ phạm là
phiến quân thân Nga ở Đông Ukraine.
Và như vậy, cung cách hành xử của Hoa Kỳ và Nga trong vụ này như thế nào?
Cung cách hành xử
Trước hết là về phía Nga. Có dư luận trách Tổng thống Nga
khi ông không nhận tội cho phiến quân thân Nga mà đổ lỗi cho chính phủ Ukraine đã chấm
dứt ngưng bắn nên mới xảy ra thảm họa. Sự trách cứ như thế có phần đúng, nhưng
người ta không nói đến việc Hội đồng Bảo An, có Nga là hội viên thường trực,
mới đây đã đồng nhất ban hành nghị quyết các bên phải lập tức ngưng bắn, phiến
quân Donetsk phải cho các toán điều tra quốc tế vào tận hiện trường với đầy đủ
dụng cụ và được hoạt động tự do trong cuộc điều tra.
Nga đã hành xử có chừng mực nhưng cứ phải bênh vực cho phiến
quân Ukraine.
Dù sao lời đổ lỗi của ông Putin không phủ nhận rằng phiến quân là thủ phạm.
Phía Hoa Kỳ, dư luận Hoa Kỳ có nhiều lời trách cứ Tổng thống
Obama đã không cứng rắn hơn nữa đối với Nga và phiến quân Ukraine, và đã không quy
trách trực tiếp người Nga gây ra vụ này, ý họ cho là người Nga đã chỉ đạo cho
phiến quân bắn rơi máy bay, hay đã trực tiếp phóng hỏa tiễn từ vùng đất
ly khai để bắn hạ chiếc MH-17.
Nhưng cứng rắn hơn nữa là cứng rắn thế nào? Lập tức cấm vận
tối đa đối với Nga? Hay lập tức chuyển vũ khí tối tân cho chính phủ Kiev để họ tấn công lấy
lại toàn bộ lãnh thổ?
Thực ra Tổng thống Mỹ có làm điều gì, làm cách nào thì phía
đối lập cũng tìm cách chỉ trích. Nhìn một cách khách quan, phản ứng của Tổng thống
Mỹ có thể được coi là tạm đủ và có chừng mực, khi ông và Ngoại trưởng Kerry đều
xác định trách nhiệm thuộc về phiến quân thân Nga, đồng thời quy trách việc này
cho cả người Nga vì Moskva đã cung cấp vũ khí dồi dào cho phiến quân, đi ngược
lại những điều mà ông Putin đã cam kết với phương Tây về vấn đề Ukraine. Và nay
người Mỹ cũng sắp sửa áp dụng thêm một số biện pháp trừng phạt kinh tế đối với
Nga, đồng thời kêu gọi châu Âu hành động tương tự.
EU: lại câu chuyện nực cười
Nói đến châu Âu, hay EU, thì lại thấy lắm điều ngộ nghĩnh.
Các nước chủ chốt của EU vẫn cứ xem chừng lẫn nhau và cãi
lẫy, mà chưa ai đồng thuận hoàn toàn với ai về những biện pháp trừng phạt gắt gao
hơn đối với Nga, theo Mỹ yêu cầu. Người Pháp nói việc bán tàu chiến cho
Nga có được tiến hành không là do thái độ của Nga trong những ngày sắp tới!
Luân Đôn chỉ trích Paris
về việc này, nói không thể hiểu được vì sao Pháp vẫn còn nghĩ đến việc bán vũ
khí cho Nga. Pháp liền phản kích và nói rằng Anh quốc nên nhìn lại những mối
quan hệ kinh tế tài chính với Moskva đang tràn ngập Luân đôn... Tóm lại châu Âu
chưa sẵn sàng để theo kịp Hoa Kỳ trong những biện pháp trừng phạt nước Nga.
Hoa Kỳ ngay lúc này có vẻ chưa muốn trừng phạt kinh tế nước
Nga trong lãnh vực xuất khẩu dầu khí của Gazprom, cũng như lãnh vực xuất khẩu
vũ khí, là những yếu huyệt trí mạng của Nga về kinh tế.
Tuy nhiên Hoa Kỳ vẫn chủ trương "không loại trừ biện
pháp trừng phạt nào khỏi sự cân nhắc", và dường như đang chờ xem phản ứng
của Nga. Nhưng Tổng thống Putin sẽ biết phải làm gì để tránh đòn.
Chỉ các nạn nhân thiệt mạng và gia đình là phải chịu thiệt
thòi không thể đền bù, chỉ vì hành động của một bọn người cực đoan không đủ
trình độ làm chủ một lãnh thổ tự trị.
Việt Long/ RFA
0 nhận xét:
Đăng nhận xét