Báo nhà nước dịch láo, xuyên tạc diễn văn của TT Obama

Phạm Trần

Tổng thống Barack Obama đã để lại hình ảnh một cường quốc Mỹ đàng hoàng và tính thân thiện ngay thẳng của Chính phủ và nhân dân Hiệp Chủng Quốc sau 3 ngày thăm lịch sử đất nước cựu thù Việt Nam.

Nhưng hầu hết các báo đài Nhà nước Cộng sản Việt Nam, tiêu biểu như Đài Phát thanh Quốc gia (VOV, Voice of Vietnam), Thông Tấn Xã Việt Nam (TTXVN) và báo Sài Gòn Giải Phóng đã có hành động làm mờ nhạt và xuyên tạc các ý tưởng nói về dân chủ, các quyền tự do và quyền ứng cử, bầu cử trong diễn văn của ông Obama đọc tại Hà Nội ngày 24/05/2016.

So với bản tiếng Anh nguyên thủy của Tòa Bạch ốc phổ biến thì các bản tiếng Việt được các báo đảng gọi là “toàn văn” lại không đầy đủ. Nhiều đọan quan trọng chỉ dịch thoáng qua hay bỏ sót.

Tệ hơn, các cơ quan báo đài nhà nước và một số báo ngoài lề khác như Lao Động và Soha News đã bỏ đi những câu nói của ông Obama được dân chúng hoan nghênh, hay đã theo lệnh ai đó tự ý “nhét chữ” vào miệng ông Obama làm sai lạc cả ý nghĩa.

Tỷ dụ như TTXVN viết: ”Quan hệ của chúng ta là giải quyết sự khác biệt giữa hai chính phủ về nhân quyền. Tôi nói điều này bởi không có quốc gia nào hoàn hảo. Sau 2 thế kỷ lập nước, chúng tôi vẫn đang phải cố gắng đạt được những ý tưởng chúng tôi đã đề ra khi chúng tôi lập quốc như bất bình đẳng, định kiến từ tư pháp, hình sự. Ngày nào chúng tôi cũng nhận được phê bình nhưng những lời chỉ trích, tranh luận cởi mở giúp chúng ta nhìn nhận sự chưa hoàn hảo. Mỹ không muốn áp đặt lên bất cứ nước nào. Chúng tôi tin vào giá trị tổng quát được nêu trong Hiến pháp Việt Nam như người dân có quyền tự do ngôn luận, lập hội. Đây là những điều đã được nêu trong hiến pháp Việt Nam.”
Nguyên văn tiếng Anh: “ Even as we cooperate more closely in the areas I’ve described, our partnership includes a third element -- addressing areas where our governments disagree, including on human rights.  I say this not to single out Vietnam.  No nation is perfect.  Two centuries on, the United States is still striving to live up to our founding ideals.  We still deal with our shortcomings -- too much money in our politics, and rising economic inequality, racial bias in our criminal justice system, women still not being paid as much as men doing the same job.  We still have problems.  And we're not immune from criticism, I promise you.  I hear it every day.  But that scrutiny, that open debate, confronting our imperfections, and allowing everybody to have their say has helped us grow stronger and more prosperous and more just.

I’ve said this before -- the United States does not seek to impose our form of government on Vietnam. The rights I speak of I believe are not American values; I think they're universal values written into the Universal Declaration of Human Rights.  They're written into the Vietnamese constitution, which states that “citizens have the right to freedom of speech and freedom of the press, and have the right of access to information, the right to assembly, the right to association, and the right to demonstrate.”  That’s in the Vietnamese constitution.  (Applause.)

(Tạm dịch: “Như tôi đã nói điều này trước đây, Hoa Kỳ không mưu cầu áp đặt thể chế của mình vào Việt Nam. Những quyền mà tôi nói và tin tưởng  không phải là những giá trị của người Mỹ mà tôi nghĩ đó là giá trị chung của nhân loại đã được viết vào Tuyên ngôn Quốc tế về Nhân quyền. Những quyền này cũng đã được viết trong Hiến pháp của Việt Nam, theo đó quy định rằng công dân có quyền tự do ngôn luận và tự do báo chí, có quyền được tiếp cận thông tin , quyền hội họp, quyền lập hội, và quyền được biểu tình. Đó là Hiến pháp của Việt Nam.” (tiếng vỗ tay của người nghe tại Hội trường)
 

VOV – Báo SàiGòn Giải Phóng
Ở mấy dòng cuối của câu nói trước tiếng vỗ tay vang dội tại Hội trường, đài Tiếng nói Việt Nam (VOV) đã bịa ra và nhét hàng chữ  này vào miệng Tổng thống Obama “Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định”.

VOV viết: “ Những giá trị này được ghi trong Hiến pháp Việt Nam trong đó nêu rõ: “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định”.Đây đúng là lập luận của Ban Tuyên giáo và Bộ Thông tin-Truyền thông đã cố tình đổi trắng thay đen lời nói của một Lãnh tụ Cường quốc và là khách mời của Việt Nam.

Cũng với lời của ông Obama, báo Sài Gòn Giải Phóng lại “múa bút” lươn lẹo như như thế này: ”Hoa Kỳ không muốn áp đặt lên bất kỳ nước nào, trong đó có Việt Nam. Khi chúng tôi nói rằng những giá trị Hoa Kỳ là muốn nói đến những giá trị phổ quát được nêu trong Hiến pháp Việt Nam. Đó là người dân có quyền được bày tỏ quyền tự do ngôn luận của mình, quyền tiếp cận thông tin, quyền lập hội. Đây là những điều đã được nêu rõ trong Hiến pháp Việt Nam.”
Rồi TTXVN còn bảo Tổng thống Obama nói tiếp như thế này: “Việt Nam đã đạt tiến bộ về cải cách, lập pháp như công khai ngân sách, tiếp cận được nhiều thông tin hơn. Người Việt Nam sẽ quyết định tương lai của người Việt.”
Trong khi đó, lời tiếng Anh của ông Obama thì chi tiết hơn nhiều: “In recent years, Vietnam has made some progress. Vietnam has committed to bringing its laws in line with its new constitution and with international norms. Under recently passed laws, the government will disclose more of its budget and the public will have the right to access more information. And, as I said, Vietnam has committed to economic and labor reforms under the TPP.  So these are all positive steps. And ultimately, the future of Vietnam will be decided by the people of Vietnam. Every country will chart its own path, and our two nations have different traditions and different political systems and different cultures.”

(Tạm dịch: “ Trong những năm vừa qua, Việt Nam đã có  được một số tiến bộ. Việt Nam đã cam kết  cải thiện luật pháp cho phù hợp với nội dung của Hiến pháp và những nguyên tắc của  Quốc tế. Theo những bộ Luật mới được chấp thuận thì chính phủ sẽ công khai ngân sách và công luận có quyền được tiếp cận những thông tin này. Và như tôi cũng đã nói, Việt Nam đã cam kết sẽ có những cải cách về kinh tế và lao động theo TPP (Trans Pacific Partnership --Hiệp định Đối  tác  Kinh tế  xuyên Thái Bình Dương). Đó là những bước khả quan. Cuối cùng thì tương lai của Việt Nam phải do chính nhân dân Việt Nam quyết định. Mỗi nước phải tự chọn lấy con đường của mình. Hai nước chúng ta có phong tục tập quán khác nhau, chế độ chính trị cũng khác và văn hóa cũng khác biệt.” )

Bản dịch của TTXVN đã bỏ đi nhiều điều ông Obama nói về quyền của các nhà báo tự do (Bloggers) và sinh hoạt tự do của Facebook, cũng như quyền được bày tỏ ý kiến của người dân trên các diễn đàn Internet.

Riêng về quyền ứng cử và bầu cử, TTXVN chỉ viết vắn tắt: “Trong cuộc bầu cử tự do, người dân có thể lựa chọn lãnh đạo tốt nhất cho họ…”
Nguyên văn tiếng Anh của Tổng thống Obama là: “When candidates can run for office and campaign freely, and voters can choose their own leaders in free and fair elections, it makes the countries more stable, because citizens know that their voices count and that peaceful change is possible.  And it brings new people into the system.”

(Tạm dịch: “ Khi các ứng cử viên có thể ứng cử và được tự do vận động tranh cử, cử tri có quyền tự do chọn người lãnh đạo của mình trong những cuộc bầu cử hoàn toàn tự do và công bằng thì sẽ có một đất nước ổn định hơn, bởi vì người  dân biết rằng tiếng nói của họ được tôn trọng và một sự thay đổi ôn hòa có thể được thực hiện. Và điêu đó sẽ đem những người mới vào hệ thống(lãnh đạo).”

Với vài thí dụ này, những ai có mặt tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia để nghe bài diễn văn của Tổng thống Obama, hoặc coi ông trên màn truyền hình  hẳn phài xấu hổ đen mặt thay cho những người được gọi là “nhà báo” hay các cơ quan báo-đài của nhà nước CSVN.

Rất nhiều người trẻ may mắn có mặt và những người không được chọn vào nghe đã chỉ trích mấy Thông dịch viên nhà nước đã không biết dịch, hoặc dịch luộm thuộm những câu nói ý nghĩa, chân tình và cảm động của Nhà lãnh đạo Mỹ.
Phản ứng của dân

Phản ứng về bài nói chuyện của ông Obama rất cao. Nhiều người đã ca tụng nội dung bài nói chuyện như đã đem lại cho người dân Việt Nam một niềm tin mãnh liệt vào tương lai Việt-Mỹ.

Cũng có cô sinh viên vừa khóc vừa nói: ”Cháu vô cùng cảm kích về những gì Tổng thống Obama nói về tự do, dân chủ và nhân quyền. Mong sao chúng ta sớm có được như vậy.”

Một người ở Sài Gòn phóng lên mạng: “ Tạm biệt ông... Người đã thổi 1 làn gió lớn đến Việt Nam. Một làn gió xoa dịu những ngày hè nóng nực và mang lại những hi vọng lớn cho những con người Việt. Dù sau này ông không còn tại vị nhưng những ấn tượng ông để lại trên mảnh đất chữ S này thì mãi mãi còn. Chúc ông thượng lộ bình an và mãi được người dân toàn thế giới yêu thương - Soái Ca Của Mọi Soái Ca.”

Một Thanh niên thổ lộ: ”Ông là ai, đến từ đâu mà sao được dân tôi đón tiếp nồng hậu không ngại mưa nắng, ông là ai mà sao nhìn gần gũi và ấm áp vầy.”
Có người còn viết: “Một người quyền lực nhất thế giới nhưng lại rất đỗi bình dân trong mắt người Việt Nam. Ông ấy thật tuyệt vời trong mắt mình mặc dù chỉ được nhìn qua báo và truyền hình nhưng đã để lại ân tượng mạnh mẽ trong tôi. Ông thật tuyệt vời. Chào Ông cảm ơn ông đã ghé thăm Việt Nam quê hương tôi.”

Một người khác cảm ơn: “Quá tuyệt vời, vô cùng náo nức dù chỉ là đọc tin về nhà lãnh đạo tài ba nhưng rất đỗi bình dân, cám ơn ngài đã ghé thăm đất nước Việt Nam tôi! Trân trọng cảm ơn...”
 

“Rất tiếc vì cháu chưa được gặp ông, ông Obama. Nhà cháu ở xa quá, nhưng dù thế nào đi nữa, ông sẽ vẫn ở mãi trong tim cháu. Ông là vị Tổng Thống hiền hoà, thân thiện, đã đem đến cho Việt Nam chúng cháu biết bao nhiêu là...”
 

Khi đọc những tâm tình này, chắc hẳn ở Việt Nam cũng có khối người  cảm thấy vô cùng xấu hổ cho một đất nước có những người cầm quyền chỉ biết nói ẩu như :  “Dân chủ gấp vạn lần hơnso với dân chủ tư sản” (Bà Nguyễn Thị Doan, Phó Chủ tịch Nước, 05/11/2011) , hay “dân chủ thế này là cùng, không thể dân chủ hơn”(Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, 28/01/2016)
Bảo “dân chủ thế  này là cùng” , hay “vạn lần hơn” mà đã tìm mọi cách phá cuộc họp giữa  những người của các Tổ chức dân sự với Tổng thống Obama hôm 24/5/2016 tại Hà Nội thì độc tài hay dân chủ?

Hai trong số những người bị bắt giam trái phép trên đường đi gặp Tổng thống Obama là Tiến sĩ Nguyễn Quang A và nhà báo Đoan Trang.
 

Do đó, Tòa Bạch Ốc đã phổ biến lời tuyên bố của Tổng thống Obama về vấn đế này.

Ông nói: ”I should note that there were several other activists who were invited who were prevented from coming for various reasons. And I think it’s an indication of the fact that, although there has been some modest progress and it is our hope that through some of the legal reforms that are being drafted and passed there will be more progress, there are still folks who find it very difficult to assemble and organize peacefully around issues that they care deeply about.”

(Tạm dịch: ”Tôi muốn ghi nhận rằng một số các nhà đấu tranh được mời đã bị ngăn cấm với những lý do khác nhau.  Và điều này khiến tôi nghĩ dù đã có một số tiến bộ đáng kể và chúng ta hy vọng, qua một số dự thảo luật về pháp lý  đã được thông qua sẽ có thêm tiến bộ khác, nhưng hãy còn có những người không được quyền hội họp và tổ chức để thảo luận những vấn đề họ đặc biệt quan tâm.”).

Với biến cố này cộng với trò dịch và tường thuật lếu láo của báo chí đảng đối với diễn văn của Tổng thống Obama, rất khó mà tưởng tượng việc mua vũ khí Mỹ trong tương lai của Việt Nam sẽ không có vấn đề.

(05/016) 
Phạm Trần