Bay Lên Hỏa Tinh

Hoàng Thuyên

Theo Tạp chí The Week

Một công ty phi hành không gian tư nhân đang tìm kiếm tình nguyện viên để lên Hỏa Tinh và thiết lập một khu định cư của con người. Điều này có thể thực hiện được không?

Tại sao lên Hỏa Tinh làm gì?

Ý kiến đưa người lên Hỏa Tinh đã khích động giới khoa học giả tưởng hơn trăm năm nay, và từ khi bắt đầu có các chương trình thám hiểm không gian thì cũng đã có những dự án đề nghị chuyện này. Nhưng trong nhiều thập niên dài, động lực thúc đẩy giấc mơ này tưởng chừng như đã chìm vào dĩ vãng. Vào năm 1989, một dự án đưa người lên thám hiểm Hỏa Tinh được Tổng thống Mỹ lúc đó là George H.W. Bush đề xướng nhưng rồi cuối cùng bị xếp xó vì tốn phí ước lượng lên đến 500 tỉ đô la. Trong những năm gần đây, triển vọng bay lên Hỏa Tinh có vẻ khởi sắc trở lại. Vào năm 2010, chính quyền Obama kêu gọi cơ quan chuyên trách về không gian của Hoa Kỳ là NASA hãy lập ra những dấu mốc thám hiểm không gian to lớn, kể cả việc gửi phi hành gia lên Hỏa Tinh vào khoảng giữa thập niên 2030. Tuy nhiên NASA thì chẳng những thiếu ngân sách cho một chuyến bay như thế, mà còn không đủ kỹ thuật để đưa người đáp xuống Hỏa Tinh và trở về lại trái đất an toàn. Bên ngoài NASA, một số công ty phi hành không gian thương mãi hiện thời đang hoạch định các chương trình đưa người lên Hỏa Tinh trong vòng một thập niên. Một số cựu phi hành gia Hoa Kỳ nghĩ rằng chuyện này khả dĩ.

Phi vụ lên Hỏa Tinh cần những gì?

Đưa người lên Hỏa Tinh đòi hỏi những giải pháp mới cho những vấn đề hóc búa. Ở điểm gần nhau nhất của hai quỹ đạo, trái đất và Hỏa Tinh cách nhau 34 triệu dặm và với khoảng cách này thì chuyến bay mất từ 5 đến 10 tháng trời! Khoảng thời gian này khá lâu cho các phi hành gia du hành trong không trung và cần được bảo vệ chặt chẽ chống lại bức xạ không gian có thể gây ra ung thư. Chuyến bay cũng cần thật nhiều thiết bị, thực phẩm và nhiên liệu. Có đề nghị là những thứ này nên được gửi đi trước trong một chuyến bay riêng, như thế các phi hành gia sẽ du hành trong phi thuyền nhẹ và lẹ hơn. Nhưng ngay cả khi các chuyến bay đến quỹ đạo của Hỏa Tinh suôn sẻ thì việc đáp xuống an toàn là cả một vấn đề. Áp suất bầu khí quyển của Hỏa Tinh chỉ bằng 1% của trái đất, do đó rất khó khăn để làm giảm tốc độ hạ cánh của một phi thuyền đang lao đầu xuống với tốc độ 13 ngàn dặm/giờ. Những xe thám hiểm không người lái gửi lên Hỏa Tinh thì dùng các kỹ thuật như chắn nhiệt, dù, hỏa tiễn để làm trái độn khi đáp xuống, tuy nhiên kỹ thuật hiện thời không đáp ứng được việc hạ cánh cho một phi thuyền to lớn hơn, ngay cả khi tách rời nguồn cung cấp và phi hành gia ra làm hai chuyến. Một kỹ thuật gia NASA ví việc này như là hạ cánh một căn nhà 2 tầng, rồi hạ cánh thêm một căn nhà 2 tầng khác chứa nhiên liệu, thực phẩm xuống cạnh bên. Đó là một thách đố vô cùng to lớn.

Các dự án đã đến đâu rồi?

NASA thì đang có dự án đưa người lên Hỏa Tinh trong vòng 25 năm. Nhưng một số công ty tư nhân thì không muốn chờ lâu vậy. Có một dự án chỉ tốn khoảng 128 triệu đô la, đưa một cặp vợ chồng trung niên trong một chuyến bay dài 501 ngày đến Hỏa Tinh rồi dùng trọng lực của Hỏa Tinh để ném phi thuyền trở về lại trái đất. Một công ty Hòa Lan có tham vọng hơn, muốn thiết lập một thuộc địa của con người trên Hỏa Tinh trong vòng một thập niên. Họ đã thu thập được hơn 78 ngàn đơn xin của người dân sẵn sàng chấp nhận chuyến đi một chiều lên Hỏa Tinh, một đi không trở lại. Công ty này dự tính tuyển chọn 6 nhóm 4 người hội đủ các điều kiện về “trí tuệ, tháo vát, can đảm, kiên trì, có kỹ năng cũng như ổn định về tâm thần”. Những người này phải trải qua 7 năm huấn luyện, thử nghiệm luôn cả sống thử trong các môi trường mô phỏng Hỏa Tinh.

Sống trên Hỏa Tinh có nguy hiểm không?

Khoa học gia có nhiều quan ngại nghiêm trọng về tình trạng sức khỏe khi phải đối diện một thời gian dài với bức xạ không gian, trọng lực bị giảm, ngày dài hơn, và các yếu tố của bầu khí quyển khác với trái đất. Các phi hành gia không gian đã từng bị các triệu chứng xương bị thoái hóa, bắp thịt bị giảm, dây thần kinh thị giác bị sưng vì sống quá lâu trong môi trường trọng lực zerô. Có một thử nghiệm của Nga gọi là Mars 500 mà trong đó 6 người đàn ông sống biệt giam 500 ngày trong một môi trường mô phỏng một chuyến du hành đến Hỏa Tinh. Thử nghiệm này cho thấy là những người du hành đến Hỏa Tinh sẽ gặp phải tình trạng ngủ nghê rối bời, oãi, trầm cảm. Khoa học gia còn quan tâm đến lớp bụi cực nhỏ trên mặt Hỏa Tinh có chứa chất perchlorates có thể gây ra rối loạn đường hô hấp và tuyến giáp. Ngoài ra có xác suất nhỏ là Hỏa Tinh có những loại vi khuẩn độc hại mà con người chưa từng đối diện phải.

Cuộc sống hằng ngày trên Hỏa Tinh như thế nào?

Cư dân Hỏa Tinh cần một căn cứ địa đủ to để chứa nơi ăn, chỗ ở, khu sinh hoạt, kho chứa thiết bị, thực phẩm, nhiên liệu và một lô các hệ thống duy trì sự sống. Căn cứ này phải thật kín gió, được điều áp, và có lẽ được xây dựng từng phần một, theo kiểu của Trạm Không Gian Quốc Tế được xây dựng. Cần phải có một đường dây tiếp tế thực phẩm nhiên liệu dài hạn và an toàn. Có một công ty đang thực hiện loại máy in 3-chiều có thể kết hợp các nguyên liệu để tái tạo lại thực phẩm với kết cấu, mùi vị, hương thơm tương tự như thực phẩm thiên nhiên. Cuối cùng lại thì các nhà nông trên Hỏa Tinh phải tự trồng trọt lấy nông phẩm trong các nhà kính điều áp dùng các giống thực vật có đổi gen để bù đắp lại cho tình trạng ít ánh sáng và nhiều bức xạ. Những người tình nguyện lên Hỏa Tinh cho là xứng đáng để đánh đổi lấy một cuộc sống với phẩm chất không bằng trái đất. Cuộc sống trên Hỏa Tinh sẽ đối diện với sợ hãi, chật chội, cô đơn, bận rộn nhưng không kém phần tuyệt vời. Những kinh nghiệm như thế hoàn toàn khác với 6, 7 tỉ người trên trái đất và như thế đủ xứng đáng!

Mua bảo hiểm cho sự tồn tại của nhân loại

Một số nhà nghiên cứu, phi hành gia có suy nghĩ rằng một loài vật chỉ có sống trên một hành tinh sẽ không tồn tại lâu dài. Nhóm người này do đó xem việc thiết lập khu định cư con người trên Hỏa Tinh không những là một thách đố về khoa học kỹ thuật mà còn là điều kiện tiên quyết cho sự tồn tại của nhân loại. Giả dụ như có chiến tranh hạt nhân xảy ra, các nguồn nguyên liệu như dầu, nước, … cạn kiệt, dân số thì gia tăng, khí hậu thay đổi toàn cầu, hoặc có một giống dân khác ngoài vũ trụ tấn công loài người thì ít ra một thuộc địa con người trên Hỏa Tinh là nơi cuối cùng có thể cứu vãn nhân loại. Nhóm người này tin rằng con người cuối cùng sẽ thiết lập được một khu định cư trên Hỏa Tinh nhưng không phải một sớm một chiều. Cũng cần phải trăm năm nữa.

Hoàng Thuyên tóm lược