 |
| (Hình: Lê Anh Hùng) |
Đại dự án - đại âu lo
Chúng tôi đến Kỳ Anh - Hà Tĩnh vào một ngày thượng tuần tháng 10. Đây
là vùng đất mà suốt mấy năm nay đã khiến bất cứ ai quan tâm đến vận
mệnh nước nhà cũng đều dõi theo với một tâm trạng vừa âu lo vừa bức xúc.
Âu lo vì cả một
vùng lãnh thổ và lãnh hải bao la, rộng bằng 1.2 lần diện tích Macao, ở
một vị trí cực kỳ xung yếu, lại được người ta giao cho một tập đoàn của
Đài Loan - Trung Quốc một cách rất chi là... vô tư và chóng vánh: chỉ
trong vòng 4 tháng rưỡi, kể cả thời gian nghỉ Tết Nguyên Đán, người ta
đã hoàn tất toàn bộ mọi thủ tục để cho một đại dự án vô cùng nhạy cảm
lên tới hàng chục tỷ USD ra đời, từ tờ trình của UBND tỉnh Hà Tĩnh xin
chính phủ cho phép thực hiện dự án, ngày 16 tháng 1, 2008, cho đến 2 văn
bản do Phó Thủ Tướng Gốc Tàu Hoàng Trung Hải thay mặt thủ tướng ký (I)
chấp thuận chủ trương đầu tư ngày 4 tháng 3, 2008, và (II) phê duyệt dự
án ngày 6 tháng 6, 2008.
Bức xúc vì bất chấp những cảnh báo đầy tâm huyết của vô số nhân sĩ,
trí thức, chuyên gia quân sự trong và ngoài nước, cả chính phủ trung
ương lẫn chính quyền địa phương đều không chỉ phớt lờ mà còn dành cho
Formosa Hà Tĩnh những ưu đãi “vô tiền khoáng hậu.”
Ám ảnh nhượng địa
Ấn tượng đầu tiên đập vào mắt chúng tôi khi đến Kỳ Anh là những
biển hiệu bằng tiếng Trung Quốc xuất hiện nhan nhản khắp nơi, cứ như thể
mình vừa lạc vào một “nước lạ” vậy.
Và những điều mắt thấy tai nghe...
Qua câu chuyện với những người dân địa phương, chúng tôi biết thêm
nhiều thông tin về Formosa mà phải đến đây thì mới thực sự được “mắt
thấy tai nghe,” đặc biệt là về việc tập đoàn này sắp triển khai dự án
lọc hóa dầu lên tới 12 tỷ USD.
Anh S., một lái xe hợp đồng chở rác bằng xe tải nhẹ từ trong khu vực
dự án Formosa ra ngoài bãi rác, cho chúng tôi biết là cả con người lẫn
phương tiện ra vào Formosa đều chịu sự kiểm soát hết sức gắt gao. Người
có thẻ của người, xe có thẻ của xe. Mỗi lần vào chở rác, xe của anh phải
đi qua 4 cửa kiểm soát; cả người lẫn xe đều bị kiểm tra.
Buổi sáng, anh đến cổng Formosa lúc 7 giờ 15 nhưng phải tới 8 giờ 15,
anh mới đến được nơi cần đến là bãi rác công trường. Lúc đi ra thì lại
còn nhiêu khê hơn, bởi người ta còn phải kiểm tra, cân đo đong đếm lượng
rác trên xe. Thành ra, mỗi buổi anh chỉ chở được đúng một chuyến; cả
ngày là hai chuyến. Năng suất vận chuyển chỉ bằng 1/4 so với bình
thường.
Trong công trường, có những khu vực mà ở đó công nhân Việt Nam và
công nhân Trung Quốc làm việc cùng nhau. Nhưng cũng có những khu chỉ cán
bộ và công nhân Trung Quốc làm việc; người Việt Nam không được phép bén
mảng tới. An ninh được thắt chặt còn hơn cả khu quân sự đặc biệt, như
thể đây là một quốc gia biệt lập ngay trong lãnh thổ Việt Nam vậy.
Với sự che chắn của cả chính phủ lẫn lãnh đạo Hà Tĩnh, Formosa chẳng
coi các cơ quan chức năng địa phương ra gì; ưng thì họ cho vào, không
ưng thì miễn. Các nhà báo thì hầu như không có cơ may lọt vào đây, trừ
khi tháp tùng lãnh đạo cấp cao, và cũng chỉ được phép đến những nơi mà
người ta đã “lên chương trình.”
Anh K., một người bán vật liệu bên ngoài dự án Formosa thì kể:
Formosa cho tàu chở hàng ngàn công nhân từ Trung Quốc sang. Phần lớn số
đó là phạm nhân, chẳng có lấy một mảnh giấy tùy thân. Không một cơ quan
chức năng nào của Việt Nam kiểm tra, kiểm soát họ đến nơi đến chốn. Số
người Trung Quốc bị đánh chết trong vụ bạo động ở Vũng Áng ngày 14 tháng
5, 2014 lên đến hàng trăm người, chứ không phải chỉ 4 người như phía
Trung Quốc và nhà chức trách Việt Nam thông báo. Một phần là do người ta
muốn giảm mức độ nghiêm trọng của vụ việc, nhưng quan trọng hơn là vì
hầu hết số người chết đều không có giấy tờ tùy thân.
Chỉ riêng việc Formosa đưa hàng ngàn phạm nhân từ Trung Quốc sang
Việt Nam cũng đã cho thấy sự quan tâm hết sức đặc biệt mà nhà cầm quyền
Bắc Kinh dành cho dự án này.
Ông L., thủ từ một ngôi đền trong khu vực thì kể, những người làm
việc trong công trường cho ông biết, Formosa thiết kế những đường hầm
rất lớn thông ra biển, chẳng hiểu để làm gì, rồi những khu nhà đúc toàn
bằng bê tông cốt thép cực kỳ kiên cố nữa. Với những đường hầm khổng lồ
thông ra biển, chỉ có Trời mới biết người Trung Quốc sẽ đưa gì từ ngoài
“lãnh hải” của họ vào trong “lãnh thổ” của họ.
Cảng nước sâu Sơn Dương, 1 trong 4 tử huyệt của Việt Nam trên Biển
Đông, cùng vùng biển bao la kéo dài 5km, đã thuộc quyền kiểm soát của
người Trung Quốc trong ít nhất 70 năm. Với những đường hầm khổng lồ
thông ra biển, chỉ có Trời mới biết người Trung Quốc sẽ đưa gì từ “lãnh
hải” của họ vào “lãnh thổ” của họ.
Cùng với sự đổ bộ nhanh chóng của hàng ngàn người Trung Quốc là sự
bùng phát của các tệ nạn xã hội như xì ke ma túy, mại dâm, thế giới
ngầm, v.v... Đã xảy ra các vụ loạn đả dẫn đến chết người giữa các băng
nhóm xã hội đen, đặc biệt là giữa các băng Hải Phòng và các băng Hà
Tĩnh, để tranh giành lãnh địa.
Tình hình trật tự trị an xã hội diễn biến theo chiều hướng xấu. Ngay
cả đền thờ, miếu mạo cũng trở thành đối tượng của trộm cắp, mà bản thân
chúng tôi cũng “may mắn” được chứng kiến một vụ trộm ở đền thờ Formosa.
Tình trạng đàn ông Trung Quốc lấy vợ Việt Nam ở địa phương vẫn âm thầm
diễn ra và rất khó kiểm soát.
 |
| (Hình: Lê Anh Hùng) |
Người dân địa
phương bức xúc vì bị đuổi ra khỏi quê cha đất tổ, để đến “tái định cư” ở
những nơi xa lạ, vô kế sinh nhai, vì mức độ “Hán hóa” ngày càng nặng
nề, vì tình hình tệ nạn xã hội và an ninh trật tự ngày một xấu, vì tình
trạng ô nhiễm môi trường ngày càng tăng, v.v... Thế nên họ lại càng tỏ
ra hết sức quan ngại, bất an trước thông tin Formosa sắp sửa triển khai
dự án lọc hóa dầu lên tới 12 tỷ USD, một dự án vốn không nằm trong kế
hoạch đầu tư ban đầu của Formosa cũng như quy hoạch nhà máy lọc dầu của
chính phủ Việt Nam.
“Tiểu quốc” Formosa
của Đại Hán - nơi vừa quyết liệt thể hiện tinh thần “độc lập” khi ban
hành luật lệ phạt tiền các phương tiện vượt đèn đỏ hay chạy quá tốc độ
trong “lãnh thổ” của mình.
Ông M., một nhà giáo về hưu, không giấu nổi ưu tư và bức xúc khi trò
chuyện với chúng tôi: “Đành rằng Formosa đầu tư vào đây sẽ thúc đẩy kinh
tế địa phương phát triển, nhưng kéo theo đó là vô số hệ lụy khó lường,
đặc biệt là về an ninh - quốc phòng. Người dân chúng tôi cảm thấy rất
đau đớn khi phải nhường đất đai của tổ tông cho người Trung Quốc - những
cư dân xa lạ, xấu tính đang kéo đến ngày một đông và nghênh ngang như
thể đây là giang sơn ngàn đời của họ.”
“Việc nâng cấp Đồn Biên Phòng Cửa Khẩu Cảng Vũng Áng thành Ban Chỉ
Huy Biên Phòng Cửa Khẩu Cảng Vũng Áng-Sơn Dương và điều động thêm nhiều
công an, bộ đội biên phòng về Kỳ Anh tuy ngốn rất nhiều ngân sách nhưng
vẫn chỉ là một giải pháp tâm lý nhiều hơn là thực chất. Nó mới chỉ phần
nào giúp giải quyết vấn đề ở phần ngọn, chứ không phải là một biện pháp
hữu hiệu và càng không phải là giải pháp rốt ráo giúp loại trừ hiểm họa
Formosa, nhất là khi người Trung Quốc thì xưa nay vẫn 'thâm như Tàu.'”
“Thật khó hiểu khi chính phủ không chỉ giao cả một vùng lãnh thổ bao
la ở nơi hiểm yếu này cho người Trung Quốc, mà còn dành cho họ vô số ưu
đãi. Mà nào đã hết đâu, trong chuyến thăm Formosa Hà Tĩnh cách đây vài
tuần, Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng thậm chí còn khẳng định sự ủng hộ của
chính phủ Việt Nam đối với việc tập đoàn này sắp sửa xây dựng một nhà
máy lọc hóa dầu trị giá tới 12 tỷ USD. Mới một dự án luyện cán thép mà
Kỳ Anh - Hà Tĩnh đã bị 'Hán hóa' đến thế này. Rồi đây, với dự án lọc hóa
dầu kia nữa, liệu vùng đất này còn gì là của người Việt Nam?”
Những gì đang diễn ra ở Kỳ Anh - Hà Tĩnh, cũng như ở bất cứ đâu có
các “dự án kinh tế” hay hoạt động mua bán của người Trung Quốc trên dải
đất mà họ vẫn nuôi dã tâm thôn tính cùng lời nguyền “Đồng trụ chiết,
Giao chỉ diệt” suốt hàng ngàn năm nay, khiến người ta không khỏi liên
tưởng đến câu chuyện ngụ ngôn về chú ếch trong tình cảnh bị luộc một
cách từ từ và khó nhận biết.
Ban đầu, chú ta chỉ cảm thấy ấm áp, thậm chí còn lâng lâng, khoan
khoái. Cho đến khi chú nhận ra mình sắp chín đến nơi rồi thì điều duy
nhất mà chú có thể làm được là... ngáp.
Lê Anh Hùng
0 nhận xét:
Đăng nhận xét