Thái Lan: Nền dân chủ trước khúc quanh gay go

Người biểu tình Thái Lan cắm trại trên
đường phố Bangkok. (Hình: Getty Images)

Nhân vật lãnh đạo phía biểu tình đòi lật đổ thủ tướng Thái Lan cho hay phong trào của ông sẽ thành lập một chính quyền hoạt động song song, gồm cả “lực lượng tình nguyện bảo vệ hòa bình” để thay thế cảnh sát, một “hội đồng nhân dân” để điều hành quốc gia và có cả chính sách ngoại giao riêng.

Một số giới chức học giả và chính trị gia đã lên tiếng đả kích điều này, cho rằng không dân chủ và vi hiến. Tuy nhiên, nỗ lực chiếm quyền của cựu Phó Thủ Tướng Suthep Thaugsuban có thể thành sự thật nếu quân đội hay các thẩm phán tòa tối cao can thiệp, như đã từng xảy ra trong quá khứ. Các phân tích gia nhận định rằng quốc gia Ðông Nam Á này đang đứng trước một ngả rẽ nguy hiểm, có thể đưa đến tình trạng đổ máu ghê gớm.

“Ðây là tình hình dễ dàng bùng nổ. Chúng ta không thể có hai chính phủ ở Bangkok để cai trị Thái Lan,” theo lời Thitinan Pongsudhirak, giám đốc viện nghiên cứu an ninh và quốc tế tại Ðại Học Chulalongkom. “Sẽ có bên phải nhượng bộ.”

Thủ Tướng Yingluck Shinawatra đang cố sức để chấm dứt các cuộc biểu tình bạo động trong nước, đã làm ít nhất 5 người chết và gần 300 người bị thương. Bà tuyên bố giải tán Hạ Viện hôm Thứ Hai  9-12 và kêu gọi có cuộc bầu cử mới vào Tháng Hai.

Hôm Thứ Ba 10-12, bà Yingluck khẳng định sẽ không từ chức thủ tướng của chính phủ lâm thời, dù chịu nhiều áp lực. Nhưng bà đã nghẹn ngào khi báo chí hỏi về cảm xúc của bà trước những khó khăn phải đối phó.

Thủ Tướng Yingluck cho hay đã nhường bước tối đa với phía biểu tình.

Giáo Sư Thitinan nói rằng chính phủ Thái Lan hiện đang ở thế yếu vì không được sự ủng hộ của giới quyền lực, nhất là thành phần bảo hoàng và quân đội, ở Bangkok. Ông cho rằng quân đội Thái Lan hiện vẫn nói là giữ thế trung lập nhưng khi cần họ sẽ đứng về phía biểu tình vì muốn giữ các đặc quyền đặc lợi của mình.

Ông Thitinan cho rằng Suthep “chỉ là người đại diện của một thế lực lớn hơn,” của thành phần thượng lưu, muốn chiếm quyền cai trị đất nước để có thể chỉ huy cuộc chuyển tiếp của hoàng gia (sau khi nhà vua qua đời), việc kế vị, việc thay đổi Hiến Pháp, nói chung là ảnh hưởng đến toàn diện tương lai Thái Lan. (V.Giang)