Trong chế độ cộng sản, người ta chỉ nghe tiếng thét, it nghe những tiếng cười rộn rã. Thơ Bút Tre đã hòa mình với thi
ca đại chúng. Thơ Nguyễn Duy là tiếng nói của lịch sử và xã hội. Thơ
Xuân Sách và Nguyễn Khôi là cuộc phân chất toàn bộ văn học và văn nhân
thi sĩ cộng sản... Thơ Bùi Chí Vinh không là tiếng cười mà biến thành
tiếng kêu than xót xa, đau đớn...
BÚT TRE (1911-1987)
Bút Tre tên thật Đặng Văn Đăng, quê xã Đồng Lương, huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ. Ông đỗ tú tài triết học dưới thời Pháp thuộc, viết báo dưới thời đó với bút danh Lục Y Lang.
Ông từng làm công tác ngoại giao với chức danh bí thư thứ hai sứ quán Việt Nam tại Rumani. Sau đó ông về làm Trưởng ty (bây giờ gọi là Giám đốc sở) Văn hoá Phú Thọ. Thơ ông gần với những bài ca dao, mà vì cách làm thơ, ngắt câu, gieo vần bất chấp văn phạm và chính tả của ông cho ta một ý nghĩa, một hình ảnh đặc biệt làm cho người đọc thích thú.
Ông là con người thực, thơ ông là thơ thực. Dường như lúc sinh thời, thơ ông chưa xuất bản, chỉ được sưu tầm và xuất bản khoảng 2000. Cũng như Hồ Xuân Hương, thơ ông gây nên một phong trào hưởng ứng, nhiều người sáng tác theo phong cách và nghệ thuật của ông cho nên người ta ta khó phân biết đâu là thơ Bút Tre, đâu là thơ phong trào.
CHÂM BIẾM CÁC NHÂN VẬT CỘNG ĐẢNG
- Hoan hô đại tướng Võ Nguyên
Giáp ta thắng trận Điện Biên trở về...
Trở về đại tướng oai ghê,
Đại tướng chuyển nghề cai đẻ, nạo thai
-"Hoan hô đồng chí Hà Đăng
Ấn cho tàu chạy băng băng như rùa..."
- Hoan hô đồng chí Phạm Tuân
Bay vào vũ trụ một tuần về ngay
- Hoan hô đồng chí Trần Hoàn
Lên làm bộ trưởng chiếu toàn phim hay!
- Hoan hô bác Võ Chí Công
Cho làm khoán hộ ruộng đồng tốt tươi.
- Hoan hô anh Nguyễn Chí Thanh
Anh về phân bắc phân xanh đầy đồng.
- Tổ cha cái bọn đười ươi
Ðỗ Tám, Ðỗ Chín, Ðỗ Mười ăn... "biu"
Giỏi a! Ðồng chí Ðỗ Mười
Lớp ba chưa đỗ đã ngồi bí thư.
- Hoan hô đồng chí Goóc Ba
Chớp được chị vợ đàn bà Liên xô
- Trạch Dân có họ Giang mai
Này dân Trung Quốc đói dài vì ông.
- Thương nhớ bác Hồ Chí Minh
Dán hình bác trước cửa mình... khỏi quên!
- Bác Hồ sống rất thanh đàm
Heo gà dâng đến bác làm sạch trơn!
- Chị Ðịnh khen bác khiêm tồn,
Bác Hồ cảm động rờ... chị Ðinh
- Mỗi khi muốn hút thuốc ngon
Bác kêu chị Ðịnh giở nòn chị ra.
- Mỗi khi buồn bực trong lòng
Bác kêu chị Ðịnh chổng mông bác nhìn!
- Bác Hồ có một con chim
Bác nhờ chị Ðịnh đi tìm cái lông.
- Bác Hồ làm sổng con chim
Chị Định hộc tốc đưa chim của mình
- Bác Hồ có một con cu
Ðứa nào động đến đi tù mọt gông.
CHÂM BIẾM CÁC CHÍNH SÁCH, CÁC NGÀNH NGHỀ CỘNG SẢN
- Thi đua ta quyết tiến lên
Tiến lên, ta quyết tiến lên hàng đầu
Hàng đầu không biết đi đâu
Đi đâu không biết hàng đầu cứ đi.
Ngày nay khắc phục gian kho
Ngày mai mới có ấm no tương lài.
- Rộng lớn như thể nước Nga
Người ta không cấm thụt ra thụt vào
Nhỏ bé như thể nước Lào
Cũng không có cấm thụt vào thụt ra
Chỉ riêng có Việt Nam ta
Đâu đâu cũng cấm thụt ra thụt vào.
- Ðỗ Mười sang lạy Trung Hoa
Kính dâng quần đảo Trường Sa cho Tầu
- Ðảng thờ Lê, Mác quang vinh
Ðẩy cho Tổ Quốc xuống sình cũng vui.
- Cái tình hữu nghị Việt Trung
Bền chặt như sợi giây thung cột quần.
- Nước ta bầu cử tự do
Lọc qua, lừa lại toàn lò Mác Lê.
- Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa
Cúi đầu dâng đảo Trường Sa cho Tầu.
- Chữa bệnh phải đến ngành y…
Tế cho mấy mũi, tức thì khỏe ngay.
- Thiếu chỗ ở gặp ngành xây…
Dựng liền mấy phố đủ đầy lầu cao.
- Tắc đường thì đến ngành giao…
Thông cho mấy tuyến xe vào xe ra.
- Ngành văn múa hát đàn ca
Hoá ra quần chúng cũng là… ta thôi.
- Muốn cho hoàn hảo cuộc đời
Phải đi tìm hiểu tức thời ngành thông…
Tin không được, tức tràn hông
Một lòng học hỏi mới hòng thông… manh
Trích VIỆT NAM VĂN HỌC SỬ TOÀN THƯ của Nguyễn Thiên Thụ, sẽ xuất bản.
Bút Tre tên thật Đặng Văn Đăng, quê xã Đồng Lương, huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ. Ông đỗ tú tài triết học dưới thời Pháp thuộc, viết báo dưới thời đó với bút danh Lục Y Lang.
Ông từng làm công tác ngoại giao với chức danh bí thư thứ hai sứ quán Việt Nam tại Rumani. Sau đó ông về làm Trưởng ty (bây giờ gọi là Giám đốc sở) Văn hoá Phú Thọ. Thơ ông gần với những bài ca dao, mà vì cách làm thơ, ngắt câu, gieo vần bất chấp văn phạm và chính tả của ông cho ta một ý nghĩa, một hình ảnh đặc biệt làm cho người đọc thích thú.
Ông là con người thực, thơ ông là thơ thực. Dường như lúc sinh thời, thơ ông chưa xuất bản, chỉ được sưu tầm và xuất bản khoảng 2000. Cũng như Hồ Xuân Hương, thơ ông gây nên một phong trào hưởng ứng, nhiều người sáng tác theo phong cách và nghệ thuật của ông cho nên người ta ta khó phân biết đâu là thơ Bút Tre, đâu là thơ phong trào.
CHÂM BIẾM CÁC NHÂN VẬT CỘNG ĐẢNG
- Hoan hô đại tướng Võ Nguyên
Giáp ta thắng trận Điện Biên trở về...
Trở về đại tướng oai ghê,
Đại tướng chuyển nghề cai đẻ, nạo thai
-"Hoan hô đồng chí Hà Đăng
Ấn cho tàu chạy băng băng như rùa..."
- Hoan hô đồng chí Phạm Tuân
Bay vào vũ trụ một tuần về ngay
- Hoan hô đồng chí Trần Hoàn
Lên làm bộ trưởng chiếu toàn phim hay!
- Hoan hô bác Võ Chí Công
Cho làm khoán hộ ruộng đồng tốt tươi.
- Hoan hô anh Nguyễn Chí Thanh
Anh về phân bắc phân xanh đầy đồng.
- Tổ cha cái bọn đười ươi
Ðỗ Tám, Ðỗ Chín, Ðỗ Mười ăn... "biu"
Giỏi a! Ðồng chí Ðỗ Mười
Lớp ba chưa đỗ đã ngồi bí thư.
- Hoan hô đồng chí Goóc Ba
Chớp được chị vợ đàn bà Liên xô
- Trạch Dân có họ Giang mai
Này dân Trung Quốc đói dài vì ông.
- Thương nhớ bác Hồ Chí Minh
Dán hình bác trước cửa mình... khỏi quên!
- Bác Hồ sống rất thanh đàm
Heo gà dâng đến bác làm sạch trơn!
- Chị Ðịnh khen bác khiêm tồn,
Bác Hồ cảm động rờ... chị Ðinh
- Mỗi khi muốn hút thuốc ngon
Bác kêu chị Ðịnh giở nòn chị ra.
- Mỗi khi buồn bực trong lòng
Bác kêu chị Ðịnh chổng mông bác nhìn!
- Bác Hồ có một con chim
Bác nhờ chị Ðịnh đi tìm cái lông.
- Bác Hồ làm sổng con chim
Chị Định hộc tốc đưa chim của mình
- Bác Hồ có một con cu
Ðứa nào động đến đi tù mọt gông.
CHÂM BIẾM CÁC CHÍNH SÁCH, CÁC NGÀNH NGHỀ CỘNG SẢN
- Thi đua ta quyết tiến lên
Tiến lên, ta quyết tiến lên hàng đầu
Hàng đầu không biết đi đâu
Đi đâu không biết hàng đầu cứ đi.
Ngày nay khắc phục gian kho
Ngày mai mới có ấm no tương lài.
- Rộng lớn như thể nước Nga
Người ta không cấm thụt ra thụt vào
Nhỏ bé như thể nước Lào
Cũng không có cấm thụt vào thụt ra
Chỉ riêng có Việt Nam ta
Đâu đâu cũng cấm thụt ra thụt vào.
- Ðỗ Mười sang lạy Trung Hoa
Kính dâng quần đảo Trường Sa cho Tầu
- Ðảng thờ Lê, Mác quang vinh
Ðẩy cho Tổ Quốc xuống sình cũng vui.
- Cái tình hữu nghị Việt Trung
Bền chặt như sợi giây thung cột quần.
- Nước ta bầu cử tự do
Lọc qua, lừa lại toàn lò Mác Lê.
- Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa
Cúi đầu dâng đảo Trường Sa cho Tầu.
- Chữa bệnh phải đến ngành y…
Tế cho mấy mũi, tức thì khỏe ngay.
- Thiếu chỗ ở gặp ngành xây…
Dựng liền mấy phố đủ đầy lầu cao.
- Tắc đường thì đến ngành giao…
Thông cho mấy tuyến xe vào xe ra.
- Ngành văn múa hát đàn ca
Hoá ra quần chúng cũng là… ta thôi.
- Muốn cho hoàn hảo cuộc đời
Phải đi tìm hiểu tức thời ngành thông…
Tin không được, tức tràn hông
Một lòng học hỏi mới hòng thông… manh
Trích VIỆT NAM VĂN HỌC SỬ TOÀN THƯ của Nguyễn Thiên Thụ, sẽ xuất bản.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét