Ông Myo Than, 28 tuổi, chủ một cửa hàng bán mì ở một thành phố lớn
nhất của Myanmar, thành phố Yangon cho hay: “Có người sau khi ăn xong,
họ uống một tách trà hay café. Còn tôi sau khi ăn xong tôi thích nhai
trầu. Nó trở thành sở thích cá nhân của tôi.”
Cũng giống như trà và café, trầu cũng
mang lại cho người ăn nó niềm vui về tinh thần. Thế nhưng thói quen ăn
trầu còn mang lại cho người ta nguy cơ bị ung thư miệng.
Theo giáo sư Ying chin Ko, phó chủ
tịch của Đại học Y Khoa Kaohsiung của Đài Loan: “Nếu mỗi ngày chỉ nhai
một tép trầu thì điều đó là vô hại. Nhưng mức độ nguy hiểm của việc ăn
trầu tăng lên khi bạn bắt đầu nhai đến tép trầu thứ hai. Khi số lượng
trầu bạn đã nhai đạt đến một mức độ nhất định nào đó, bạn sẽ bị ung
thư.” Vị giáo sư này đã đưa ra kết luận trên sau khi tiến hành một số
các nghiên cứu về mối liên hệ giữa những tép trầu và bệnh ung thư miệng
vào những năm 1990.
Trong một tép trầu gồm có cau, vôi
tôi, gói bên ngoài là một lá trầu xanh. Một số người còn bỏ vào trong
một ít thuốc lá. Tùy theo từng khu vực khác nhau mà người ta còn thêm
vào một số thành phần khác để làm tăng hương vị của tép trầu. Chẳng hạn
như thảo quả, đinh hương, nghệ hoặc những thành phần có chất ngọt.
Hiện nay trên thế giới có khoảng 600
triệu người vẫn đang giữ thói quen nhai trầu. Trong số các chất gây kích
thích đến thần kinh, trầu được xếp thứ tư sau thuốc lá, rượu và đồ uống
có chất caffein.
Nhai trầu được xem là một truyền thống
của một số nước châu Á. Không chỉ có những người trưởng thành mới nhai
trầu, một số quốc gia, những đứa trẻ cũng đã được phép nhai trầu như
người lớn.
Tại Myanmar, những tép trầu được xem
là một loại snack không thể thiếu đối với cánh tài xế, họ nhai những tép
trầu để giữ sự tỉnh táo khi lái xe.
U Sein, 37 tuổi, hiện anh là một tài
xế lái xe taxi, anh cho hay một ngày anh nhai khoảng 10 tép trầu. U Sein
không hề hút thuốc lá, anh cho rằng việc nhai trầu tốt hơn là hút thuốc
lá. Một gói gồm 3 tép trầu được bán với giá 100 Kyat (tiền Myanmar)
khoảng 10 cents.
Thói quen nhai trầu vốn đã có từ thời
tiền sử, tại khu vực Nui Nap, tỉnh Thanh Hoá, Việt Nam, các nhà khảo cổ
đã phát hiện ra những bộ răng bị nhuộm màu bởi một hợp chất được xác
định là trầu và một số loại hạt.
Trải qua hàng thế kỷ, trầu đã trở
thành một phần quan trọng của nghi lễ văn hoá và tôn giáo ở một số nước
châu Á. Những tép trầu được sử dụng như một phương thuốc dược thảo để
trị các chứng bệnh từ đau răng đến mụn trứng cá. Một số người còn tin
rằng trầu có khả năng kích thích tình dục.
Những nghiên cứu khoa học đã chỉ ra
rằng thói quen nhai trầu dễ dẫn đến mắc bệnh ung thư cho dù người nhai
trầu có ăn kèm với thuốc lào hay không. Những chất gây ung thư có nguồn
gốc từ thuốc lào và hạt cau đã được tìm thấy trong nước bọt của người
nhai trầu, nhưng người ta vẫn chưa xác định được rằng những chất gây ung
thư này liệu có phải được sinh ra trong quá trình người ta nhai tép
trầu hay không hay có nguồn gốc từ thuốc lào.
Ở một số quốc gia, chính phủ đã phát
động chiến dịch nâng cao nhận thức của người dân nhưng các nhân viên y
tế cho hay: rất khó khăn để có thể giải thích cho người dân hiểu tác hại
của một thói quen thuộc dạng truyền thống như việc nhai trầu.
Papua New Guinea vừa đưa ra một lệnh
cấm bán và nhai trầu ở thủ đô Port Moresby, nhưng mục đích của lệnh cấm
này là để giữ cho thành phố thoát khỏi sự xuất hiện của những bãi nước
bọt màu đỏ khó coi bị nhổ vô tội vạ trên đường phố.
Tại Miến Điện, Hiệp hội bảo vệ người
tiêu dùng, một tổ chức phi chính phủ, đã bắt đầu có những hoạt động để
nâng cao nhận thức của công chúng về những rủi ro của thói quen nhai
trầu, nhưng thông điệp của họ là hướng về sự nguy hiểm của việc lá trầu
có chứa thuốc trừ sâu. Chủ tịch của hiệp hội này nói với CNN: “Từ lâu,
lá trầu đã được sử dụng như thuốc lá, nhưng hiện nay trầu gây ra bệnh
ung thư miệng do việc sử dụng quá nhiều thuốc trừ sâu trên lá trầu”.
Nhưng theo giáo sư Ying chin Ko, điều
này là không có căn cứ khoa học, vì bản thân lá trầu và cau là những
thực vật có sức đề kháng rất mạnh mẽ đối với các loại sâu bọ, vì vậy
trong quá trình trồng trọt, người ta thường không sử dụng thuốc trừ sâu
đối với hai loại cây này.
Mặc dù đã được giải thích rõ ràng về
tác hại của trầu, nhưng Myo Min, người chủ tiệm bán mì vẫn giữ nguyên
thói quen nhai 10 tép trầu mỗi ngày, vì theo người này: “Một ngày làm
việc của tôi rất dài, tôi cần phải nhai trầu để giữ sự tỉnh táo thì mới
làm việc được.”
Linh Nguyễn (Nguồn CNN)
0 nhận xét:
Đăng nhận xét