Khu trung tâm thành phố HCM, nhìn từ quận 2 ban đêm. |
Thời gian qua, việc Ủy ban Nhân dân Quận 1 thuộc Thành phố Hồ Chí
Minh công bố lên kế hoạch dùng khoảng 1.000 tỉ đồng để lát đá hoa cương
(granite) vỉa hè ở 134 tuyến đường khu vực trung tâm thành phố đang tạo
nhiều tranh luận trái chiều. Có ý kiến quan ngại đây là hoạt động hình
thức, hoang phí, gây hao tốn ngân sách, trong khi nhiều ý kiến khác lại
cho rằng đáng đầu tư.
Bản thân tôi cũng từng đi qua nhiều tuyến đường trung tâm tại Sài
Gòn. Quả thật đúng như báo chí cũng như chính quyền Sài Gòn thời gian
qua nhận xét, nhiều tuyến đường trung tâm Sài Gòn chưa được trùng tu và
đã xuống cấp trầm trọng. Chưa tận tay sờ vào các nền gạch hiện nay,
nhưng các chùm ảnh trên báo chí phần nào phản ánh sự xuống cấp và thiếu
phù hợp với một trung tâm kinh tế - tài chính lớn của đất nước.
Chưa kể Sài Gòn còn là một nơi thu hút đông đảo khách du lịch, không
chỉ vì nơi này có nhiều bảo tàng, khu du lịch sinh thái lẫn nhân tạo,
các trung tâm mua sắm, các trường học trọng điểm của cả nước... mà Sài
Gòn còn là vùng đệm quan trọng để du khách đến Đà Lạt, Đồng bằng Sông
Cửu Long hay các khu, các vùng du lịch khác của miền Nam Việt Nam.
Các tuyến đường trung tâm của Sài Gòn còn là nơi tiến hành rất nhiều
sự kiện lớn, lễ hội truyền thống của quốc gia. Đường hoa Nguyễn Huệ,
đường Sách, các hội thảo quốc tế, hội nghị xúc tiến thương mại, các
chương trình thể thao khu vực,... cũng thường chọn Sài Gòn là cái tên
thân thuộc, ưa thích.
Về mặt kinh tế, tuy các khu công nghiệp có xu hướng dịch chuyển ra
các vùng ngoại biên Sài Gòn, sang Đồng Nai, Bình Dương, Tây Ninh...
nhưng Sài Gòn vẫn là nơi thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài số một của
Việt Nam. Nơi này có đông đảo doanh nghiệp nước ngoài, các nhà đầu tư
quá khứ, hiện tại lẫn các nhà đầu tư tiềm năng. Dù chọn tỉnh nào thuộc
khu vực miền Nam, thì Sài Gòn vẫn là nơi họ khảo sát vì đây là một trong
những đầu ra cho sản phẩm, đầu vào vận chuyển nguyên liệu ngoại nhập
quan trọng.
Nói như vậy để chúng ta thấy rằng, việc đầu tư cho hình ảnh một Sài
Gòn sạch đẹp, văn minh, thậm chí là giầu có thì không hề quá đáng. Việc
lát đá hoa cương, về mặt cân đối ngân sách thu chi của Thành phố, cũng
không phải là không chấp nhận được. Hàng năm Sài Gòn đóng góp cho ngân
sách Nhà nước đến hàng trăm ngàn tỷ đồng, vậy nên 1.000 tỷ đồng không
được xem là xa xỉ nếu nó mang lại một hiệu ứng tốt cho các nhà đầu tư,
du khách, doanh nghiệp nước ngoài, lẫn cái nhìn thiện cảm hơn của bạn bè
quốc tế.
Vấn đề thứ hai quan trọng không kém chính là việc xây dựng, trùng tu
hay lát đá hoa cương cho các tuyến đường chính tại trung tâm thành phố
cũng là một động lực để chính quyền Sài Gòn có thể quyết liệt hơn trong
công tác quy hoạch đô thị. Tôi nhấn mạnh lại rằng, nạn chiếm lòng lề
đường, xả rác bừa bãi, hay như buôn bán hàng rong vô tội vô vạ vẫn còn
là vấn nạn đang chờ dàn lãnh đạo của Thành phố giải quyết trong nhiệm kỳ
mới này. Một chừng mực nào đó, việc lát đá hoa cương có thể giải quyết
phần nào.
Một số bạn của tôi kể rằng, các tuyến đường đi bộ Nguyễn Huệ từ ngày
được quy hoạch khang trang, chỉnh chu và sạch sẽ, thì khu vực này cũng
trở nên văn minh hơn, hành vi con người được điều chỉnh rõ rệt: không
còn tiểu tiện ngoài đường, vứt rác bừa bãi... Những tuyến đường mới với
đá hoa cương sẽ ít nhiều tác động đến tâm lý của người dân, dù chỉ là võ
đoán của bản thân, nhưng tôi tin rằng người dân sẽ nhìn lại mình trước
khi hành động khi dưới chân họ là những đoạn đường sang trọng hơn, sạch
đẹp hơn, đáng tự hào hơn.
Về phần mình, chính quyền đô thị phải ra sức quản lý với những quy
định mới về quản lý đô thị được siết chặt. Một tuyến đường mới sạch đẹp,
khang trang sẽ cho phép họ đề ra những quy định chặt chẽ, mạnh tay hơn
về bảo vệ môi trường, nếp sống văn minh đô thị trong đó có sự đồng thuận
chính trị mạnh mẽ hơn từ phía người dân. Điều này làm tôi nghĩ đến
Singapore, nơi các tuyến đường được trang trí rất đẹp và được bảo vệ bởi
những luật định khắc nghiệt, dần dần tạo thành một thói quen, một nếp
sống có văn hóa mà không cần đến sự điều chỉnh của luật hay nhắc nhở của
nhà cầm quyền.
Tuy nhiên, dù là ủng hộ biện pháp cải tạo vỉa hè, nhưng có một vài
vấn đề cần phải lưu ý. Một là, công tác đánh giá tác động, triển khai dự
án phải hết sức chặt chẽ, minh bạch và đảm bảo không có bất kỳ sự quan
liêu nào về vấn đề trách nhiệm lẫn tài chính. Điều này ở bất kỳ nước nào
cũng cần, và Việt Nam phải nhắc mạnh mẽ hơn vì vấn đề quản lý, phân
tích đánh giá, thẩm định, chọn nhà thầu... còn khá hạn chế. Những dự án
thất bại của Việt Nam trong nhiều năm qua là những minh chứng và bài học
thấm thía.
Thứ hai, đúng như các chuyên gia đánh giá trên báo chí Việt Nam,
không nên lót toàn bộ các vỉa hè bằng đá hoa cương (granite), chỉ nên sử
dụng loại đá này cho một số tuyến đường tập trung tại các trung tâm mua
sắm lớn, tuyến đường có đông người đi bộ và một số tuyến có nhiều khách
du lịch lui tới. Ngòa ra cần chú ý rằng, để làm đẹp vỉa hè, không chỉ
tập trung vào sự hào nhoáng của vật liệu lót mặt đường mà còn phải quan
tâm đến nhiều thứ khác như việc quy hoạch, kiến trúc cũ và mới, vấn đề
cây xanh, vệ sinh sạch đẹp, không gian vỉa hè không bị xâm phạm.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét