Liên Âu, Nhật cảnh cáo Việt Nam nhiều lần về tôm độc hại

Nhân công đang chuẩn bị những mẻ tôm để chế biến
xuất cảng ở Quảng Bình. (Hình: STR/AFP/Getty Images)

Các cơ quan kiểm soát thực phẩm nhập cảng của Liên Âu và Nhật Bản lập lại sự cảnh cáo rất nhiều lần về dư lượng thuốc kháng sinh trong tôm xuất xứ từ Việt Nam.

Theo các tin tức mới đây, Việt Nam bị Liên Âu cũng như Nhật Bản cảnh cáo ít nhất 11 lần chỉ trong mấy tháng đầu của năm 2014 vì sư lượng thuốc kháng sinh oxytetracycline còn đọng lại trong con tôm bán sang các xứ này. Chúng vượt quá xa mức an toàn thực phẩm mà nước này cho phép.

Cục quản lý Chất lượng Nông Lâm Thủy sản của Bộ Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn Việt Nam được một tờ báo địa phương trích dẫn cho hay, tại thị trường Nhật Bản chỉ từ giữa Tháng Ba đến cuối Tháng Tư 2014, đã có thêm 4 trường hợp tôm xuất xứ từ Việt nam vi phạm mức an toàn thực phẩm của nước này. Dư lượng oxytetracyline quá cao bị khám phá trong dịp này nâng tổng số các vụ vi phạm ở Nhật từ đầu năm đến nay lên 6 vụ.

Trong khi đó, Liên Âu công bố lời cảnh cáo đối với 5 lô tôm đến từ Việt Nam những tháng đầu năm nay. Số lượng lần vi phạm này nhiều gấp 2.5 lần năm ngoái, theo cơ quan NAFIQAD. Oxytetracyline là thuốc kháng sinh được cho phép sử dụng để giúp tôm chống bệnh tật khi nuôi trong các ao hồ. Tuy nhiên, lạm dụng tới mức quá cao, không tốt cho con người khi ăn tôm, thì không được các nước dù là Liên Âu, Nhật hay Mỹ chấp nhận.

Hậu quả của dư lượng kháng ninh này quá cao có thể dẫn đến nhiều hệ quả từ ói mửa, tiêu chảy, sưng hậu môn, và nhiều triệu chứng dị ứng khác. Các nước Âu Mỹ nhập cảng tôm nói riêng và các loại thủy sản nuôi trong hồ ao nói chung có những tiêu chuẩn chặt chẽ đòi hỏi các nước xuất cảng phải tuân hành. Những lô hàng bị khám phá là không đúng tiêu chuẩn an , từ vệ sinh đến kháng sinh độc hại đều bị trả về nguyên xứ hoặc bị tiêu hủy. Nhà xuất cảng có thể bị trừng phạt hoặc cấm tiếp tục xuất cảng.

Giữa tháng 4 vừa qua, Bộ Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn Việt Nam đã phải gửi một lá thư sang chính phủ Nhật cam kết sẽ áp dụng các biện pháp chặt chẽ hơn để kiểm soát thủy sản trước khi cho xuất cảng, nhất là về dư lượng kháng sinh. Tình trạng vi phạm an toàn thực phẩm khá phổ biến tại Việt Nam. Không những dư lượng kháng sinh cao qua mức cho phép, một số nhà xuất cảng gian dối còn bơm thêm tạp chất vào tôm cho nặng thêm để kiếm thêm nhiều tiền hơn.

Năm 2013, Việt Nam xuất cảng một số lượng tôm nuôi công nghệ mang về 2.5 tỉ USD, gia tăng 33% so với năm trước đó. Việt Nam là nước xuất cảng tôm lớn hàng thứ ba trên thế giới. Chỉ trong tháng 4-2014, Việt Nam đã xuất cảng được số thủy sản trị giá 606 triệu USD, nâng tổng số kim ngạch xuất cảng thủy sản 4 tháng đầu năm lên đến 2.2 tỉ USD.

Hoa Kỳ là nước nhập cảng  thủy sản nhiều nhất của Việt Nam, chính yếu là tôm, chiếm 24.59% tổng lượng thủy sản xuất cảng. Ba tháng đầu năm nay, Việt Nam xuất cảng sang Mỹ số lượng thủy sản trị giá gần 398 triệu USD.

Theo ông Ngô Anh Tuấn, chuyên gia tư vấn trong lãnh vực nông nghiệp cho rằng “Để giải quyết vấn đề lạm dụng hóa chất trong nuôi trồng thủy sản hay bơm tạp chất vào thủy sản xuất khẩu, cơ quan quản lý nhà nước cần phối hợp chặt chẽ hơn với Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, đưa ra những biện pháp 'mạnh tay' đối với những cá nhân, doanh nghiệp có liên quan”.

Tình trạng không phải diễn ra mới đây mà suốt nhiều năm qua dù rất nhiều lô thủy sản đã bị các nước từ chối. Cơ quan kiểm soát thực phẩm Hoa Kỳ lập một danh sách kiểm soát những lô thực phẩm nhập cảng vào nước này cấm vì vi phạm an toàn, trong đó có rất nhiều lô của Việt Nam. Hiệp hội Đánh Tôm Hoa Kỳ đã áp lực nhiều lần đòi áp thuế chống bán phá giá đối với tôm nhập cảng từ Việt Nam.

Cục quản lý nhập cảng của Bộ Thương Mại Hoa Kỳ loan báo hồi Tháng 8 năm 2013  quyết định áp mức thuế chống trợ cấp lên một số doanh nghiệp sản xuất, xuất cảng tôm của Việt Nam, lấy lý do chúng được nhà nước trợ cấp, không hoạt động theo đúng tinh thần kinh tế thị trường. (NT)