"TAO ĐÉO TIN !"

Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ

Phạm Minh Hoàng
Từ ngày 7/10, nghĩa là từ khi Bộ Công An Việt Nam đăng lời vu khống về Đảng Việt Tân là khủng bố lên trang web chính thức của họ thì đã có nhiều bài viết sâu sắc của các facebooker nổi tiếng như Nguyễn Anh Tuấn, LS Lê Công Định, Nguyễn Tường Thụy...Các bài này thường xoáy sâu về khía cạnh pháp ý của status, nên tôi xin phép không nhắc lại. Tuy nhiên, tức khắc sau status này, Bộ Ngoại Giao Mỹ, qua tuyên bố của bà Katina Adam phát ngôn viên của văn phòng Đông Nam Á của Bộ đã phủ nhận một cách không thể rõ ràng hơn. Tôi xin được lược dịch phần chính của bản tin đã được công bố và được nhiều cơ quan thông tấn quốc tế và báo chí trong, ngoài nước trích lại. Xin lược dịch như sau:
(trích) Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết Việt Tân không được liệt kê như một tổ chức khủng bố theo luật của Hoa Kỳ. "Chúng tôi đề nghị các bạn liên hệ với chính phủ Việt Nam để biết thêm thông tin về việc chỉ định này" (hết trích)
Chúng ta có thể đã nghe đến việc chỉ trích nhà cầm quyền Hà Nội về các hành vi đàn áp tôn giáo, vi phạm nhân quyền...nhưng phần lớn là đến từ các tồ chức phi chính phủ như tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới (Reporters sans Frontières), tổ chức Quan Sát Nhân Quyền (Human Rights Watch) hoặc các dân biểu, nghị sĩ, nhưng ít khi đến từ phía hành pháp như bộ trưởng hoặc phát ngôn viên chính phủ. Lý do là cả hai nước đều muốn giữ bang giao được tốt đẹp. Bang giao hiểu theo nghĩa rộng, nghĩa là kinh tế, văn hóa, quân sự và dĩ nhiên chính trị, mà các vấn đế này nằm trong tay hành pháp, nghĩa là chính phủ.
Cách đây khoảng 20 năm, một đại diện bộ ngoại giao Việt Nam đã phạm một "sai sót" khi nêu đích danh Việt Tân (lúc đó chưa công khai) lên một bài phỏng vấn được đăng trên tuần báo Newsweek của Mỹ. Không biết nhân vật này có bị kỷ luật không chứ chuyện này đã gây xôn xao trong làng đấu tranh lúc ấy. Tuy nhiên, đó chỉ là một vụ "vạ miệng" và cấp bậc của người này chắc cũng không lớn nên vụ việc ít được nhắc đến.
Nhưng lần này thì chuyện lại rất lớn, vì đăng công khai lên trang mạng chính thức của Bộ Công An, một bộ siêu quyền lực và được truyền thanh truyền hình rộng rãi rồi sau đó được báo chí đăng lại thì chắc chắn phải có một động cơ nào đấy. Mọi người hầu như đều cho rằng để đổi lấy việc quảng cáo miễn phí cho Việt Tân, Hà Nội muốn qua đó quy chụp để bắt bớ tất cả những ai xuống đường phản đối vụ Formosa
Tuy nhiên, việc Bộ Ngoại Giao Mỹ lên tiếng một cách nhanh chóng như thế cũng khá ngạc nhiên vì đây là lần đầu tiên họ lên tiếng về một tố chức chính trị chứ không phải cho một cá nhân, và nội dung trả lời rất rõ ràng và không có gì phải bàn cãi. Ngôn từ của hành pháp vốn dĩ rất...ngoại giao, mà đây lại đích thị Bộ Ngoại Giao thì lại càng tế nhị và nhẹ nhàng, nhưng chúng ta phải hiểu theo chiều sâu của nó. Nếu tuyên bố "chúng tôi đã cùng nhau trao đổi một cách thẳng thắn" phải được hiểu là "tụi tao cãi nhau như mổ bò" hoặc "chúng tôi còn nhiều điểm chưa có đồng thuận" có nghĩa là "tụi tao chẳng có quan điểm nào giống nhau", và câu của bà Katina Adam :"Việt Tân không được liệt kê như một tổ chức khủng bố theo luật của Hoa Kỳ" và "Chúng tôi đề nghị các bạn liên hệ với chính phủ Việt Nam để biết thêm thông tin về việc chỉ định này" phải hiểu là "nhận định của các bạn (Hà Nội) về Việt Tân khác với cái nhìn của chúng tôi", và nói theo ngôn ngữ chợ búa là "Vớ vẩn, tao đéo tin".
Còn một điểm sau cùng rất quan trọng. Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ nghe ra có vẻ thuận lợi nhưng hoàn toàn không có nghĩa là họ ủng hộ phong trào đấu tranh của Việt Tân nói riêng và của chúng ta nói chung. Đó đơn thuần là việc minh định sự tôn trọng luật pháp của họ cũng như những cam kết về những giá trị phổ quát của con người.
Trong tương lai, việc chính phủ (xin nói rõ là chính phủ) Mỹ có đứng về phía chúng ta hay không, đó là việc của chúng ta, không phải của người Mỹ.
Phạm Minh Hoàng